سۆسیالیستێک لەنێو دڵی سەرمایەدارییدا

په‌نجه‌ره‌

لە ڕووداوێکدا کە دەکرێت بە بوومەلەرزەی سیاسی لەقەڵەم بدرێت، زوهران مەمدانی، تەمەن ٣٤ ساڵەی موسوڵمان و به‌ ڕیشه‌ کۆچبەر کە شانازی بە بیروباوەڕە سۆسیالیستییەکانییەوە دەکات، توانی لە هەڵبژاردنەکاندا سەرکەوتن بەدەست بهێنێت و پۆستی سه‌رۆكى شاره‌وانى "مایه‌ر"ی شاری نیویۆرک مسۆگەر بکات. ئەم سەرکەوتنە مێژووییە تەنها گۆڕانکارییەک نییە لە سەرکردایەتیی گەورەترین شاری ئەمریکادا، بەڵکو ئاماژەیەکی ڕوونە بۆ گۆڕانی نەخشەی سیاسی و کۆمەڵایەتی لە دڵی سیستەمی سەرمایەداریی جیهاندا.

ئەم ڕاپۆرتە تیشک دەخاتە سەر هۆکارەکانی پشت ئەم سەرکوتنە چاوەڕواننەکراوە و شیدەکاتەوە چۆن کەسێک بەم تایبەتمەندییانەوە توانی متمانەی ملیۆنان دەنگدەری نیویۆرک بەدەست بهێنێت.

کلیلی سەرکەوتن؛ قەیرانی گوزەران و بەڵێنە ڕیشەییەکان

نهێنیی سەرکەوتنی مەمدانی لە یەک دروشمی سەرەکیدا کورت دەبێتەوە: "شارێک کە بتوانین تێیدا بژین". لە کاتێکدا ڕکابەرەکانی، بەتایبەت حاکمی پێشووی بەئەزموون ئاندرو کۆمۆ، باسیان لە ئاسایش و کەمکردنەوەی تاوان دەکرد، مەمدانی بە زیرەکییەوە پەنجەی خستە سەر برینی هەرە گەورەی دانیشتووانی نیویۆرک: گرانبوونی تێچووی ژیان.

لە شارێکدا کە نزیکەی چارەکێکی دانیشتووانەکەی لەژێر هێڵی هەژارییەوەن و نیو ملیۆن منداڵ بە برسێتی دەخەون، بەڵێنەکانی مەمدانی وەک هیوا بوون. ئەو بەڵێنی کۆنکرێتی و ڕیشەیی دا کە ڕاستەوخۆ کاریگەری لەسەر ژیانی ڕۆژانەی خەڵک هەبوو، لەوانە:

بەخۆڕاییکردنی گواستنەوەی گشتی (پاسەکان).

سڕکردنی کرێی خانووبەرە (Rent Freeze) و لێپرسینەوەی توند لە خاوەن موڵکەکان.

دامەزراندنی زنجیرە مارکێتێکی حکومی بۆ دابینکردنی خۆراکی هەرزان.

دابینکردنی چاودێریی منداڵانی بێبەرامبەر و گشتگیر.

زیادکردنی یەکە نیشتەجێبوونە هەرزانەکان.

ئەم بەڵێنانە، کە لەلایەن ڕکابەرەکانییەوە بە "خەیاڵی و جێبەجێنەکراو" وەسف دەکران، دەنگی ئەو چینە فراوانەی کۆمەڵگەیان بۆ مسۆگەر کرد کە هەستیان دەکرد سیستەمی ئێستا پشتی تێکردوون.

 سۆسیالیستێک لە قەڵای سەرمایەداریدا؛ ئایا دژایەتییە؟

سەرنجڕاکێشترین خاڵی ئەم سەرکەوتنە ئەوەیە کە چۆن "پایتەختی سەرمایەداری" سۆسیالیستێکی هەڵبژارد؟ مەمدانی بە ئاشکرا خۆی وەک "سۆسیالیستێکی دیموکرات" دەناسێنێت، بەڵام سۆسیالیزمەکەی ئەو، مانای هەڵوەشاندنەوەی بازاڕی ئازاد ناگەیەنێت، بەڵکو بەکارهێنانی دەسەڵاتی حکومەتە بۆ کەمکردنەوەی نایەکسانیی چینایەتی.

ئایدۆلۆژیاکەی لەسەر ئەم بنەمایە وەستاوە: زیادکردنی باج لەسەر دەوڵەمەندترینەکان و کۆمپانیا گەورەکان، بۆ ئەوەی داهاتەکەی بۆ خزمەتگوزارییە گشتییە خۆڕاییەکان بەکاربهێنرێت. ئەم بیرۆکەیە، کە لەلایەن کەسایەتییەکانی وەک بێرنی ساندەرز و ئەلێکساندریا ئۆکاسیۆ-کۆرتێزەوە پاڵپشتییكراوه‌ و چیتر لە سیاسەتی ئەمریکادا تابۆ نییە، بەتایبەت لەنێو گەنجاندا کە لەژێر باری قەرز و کرێی گراندا دەناڵێنن.

سەرکەوتنی مەمدانی دەریخست کە بۆ زۆرێک لە دانیشتووانی نیویۆرک، وشەی "سۆسیالیزم" ترسناک نییە ئەگەر چارەسەری کێشە هەنووکەییەکانیان بکات. ئەو توانی بیسەلمێنێت کە دەکرێت لەناو دڵی سیستەمی سەرمایەداریدا، داوای سیاسەتی ئابووریی دادپەروەرانەتر بکرێت.

ستراتیژی هەڵبژاردن؛ تێکەڵەیەک لە تەکنەلۆژیا و کاری سەر شەقام

مەمدانی تەنها خاوەنی پەیامێکی بەهێز نەبوو، بەڵکو شێوازێکی نوێ و کاریگەریشی بۆ گەیاندنی پەیامەکەی بەکارهێنا، له‌وانه‌:

هێزی سۆشیال میدیا: بە شێوەیەکی بێوێنە تۆڕە کۆمەڵایەتییەکانی بەکارهێنا. کەمپینە ناوازەکانی وەک "خۆهەڵدانە ناو ئاوی زەریای ئەتڵەسی بۆ داوای سڕکردنی کرێ" یان "خواردنی بەربانگی مانگی ڕەمەزان لەناو شەمەندەفەر بۆ تیشکخستنە سەر کێشەی خۆراک"، ملیۆنان بینەریان هەبوو.

کاری ڕێکخراوەیی و خۆبەخشان: بە پشتیوانیی ڕێکخراوی "سۆسیالیستە دیموکراتەکانی ئەمریکا" (DSA)، توانی سوپایەک لە هەزاران خۆبەخش کۆبکاتەوە کە ماڵ بە ماڵ و کۆڵان بە کۆڵان بانگەشەیان بۆ دەکرد.

گۆڕینی نەخشەی دەنگدەران: کەمپینەکەی مەمدانی تەنها داوای دەنگی لە دەنگدەرانی پێشوو نەکرد، بەڵکو هەستا بە تۆمارکردنی دەیان هەزار دەنگدەری نوێ، بەتایبەت لەنێو گەنجان و کەمینەکاندا. ئەمە وایکرد ئەو کەسانەی کە پێشتر هەستیان بە نامۆبوون دەکرد لە پرۆسەی سیاسی، بێنە ناو یارییەکەوە.

ناسنامەی فرەچەشن: مەمدانی، کە لە ئۆگەندا لەدایکبووە و باوک و دایکی بە ڕەچەڵەک هیندین، توانی وەک نوێنەری ڕاستەقینەی کۆمەڵگەی فرەچەشنی نیویۆرک دەربکەوێت. بڵاوکردنەوەی ڤیدیۆی بانگەشە بە زمانەکانی ئۆردوو و ئیسپانی و عه‌ره‌بی، وایکرد پەیوەندییەکی ڕاستەوخۆ لەگەڵ کۆمەڵگەی کۆچبەراندا دروست بکات.

 بۆشایی سیاسی و شکستی ڕکابەرە تەقلیدییەکان

سەرهەڵدانی مەمدانی لە بۆشاییەوە نەبوو. دیمەنی سیاسیی نیویۆرک پڕ بوو لە بێزاری و بێمتمانەیی. سه‌رۆكى پێشوو، ئیریک ئادەمز، بەهۆی گەندەڵییەوە لە کێبڕکێکە کشایەوە و حاکمی پێشووتر، ئاندرو کۆمۆ، ڕووبەڕووی تۆمەتی گێچەڵی سێکسی ببووەوە.

لەم نێوەندەدا، مەمدانی وەک "دەنگی نەوەیەکی نوێ" و "جێگرەوەیەکی پاک" دەرکەوت. ئەو "کەمیی ئەزموونی" خۆی کردە خاڵی بەهێزی و وتی: "ئەزموونی سیاسەتمەدارە تەقلیدییەکان ئەوە بووە کە ئەم شارەی گەیاندووەتە ئەم دۆخە." خەڵک ماندوو بوو لە هەمان دەموچاوە کۆنەکان و بەدوای گۆڕانکارییەکی ڕاستەقینەدا دەگەڕا.

ده‌ره‌نجام: ئاڵایەکی سوور لە ئاسمانی نیویۆرکدا

سەرکەوتنی زوهران مەمدانی تەنها سەرکەوتنێکی شەخسی نییە، بەڵکو زەنگێکی ئاگادارکردنەوەیە بۆ حیزبی دیموکراتی میانڕەو و تەواوی سیستەمی سیاسیی ئەمریکا. ئەمە دەریخست کە ئەگەر سیاسەتی تەقلیدی نەتوانێت وەڵامی قەیرانە ئابووری و کۆمەڵایەتییەکان بداتەوە، خەڵک ئامادەیە ڕوو لە بژاردەی ڕادیکاڵتر بکات.

ئێستا جیهان چاوی لەسەر نیویۆرکە تا بزانێت ئایا ئەم گەنجە سۆسیالیستە دەتوانێت بەڵێنەکانی جێبەجێ بکات و مۆدێلێکی نوێ بۆ بەڕێوەبردنی شارە گەورەکان پێشکەش بکات، یان ئایا ڕووبەڕووی بەرگریی توندی سیستەمی سەرمایەداری و ئاستەنگە بیرۆکراتییەکان دەبێتەوە؟

هەرچییەک ڕووبدات، سەرکەوتنەکەی وەک خاڵێکی وەرچەرخانی مێژوویی لە یادەوەریی سیاسیی ئەمریکادا دەمێنێتەوە.